Στη γειτονιά των Κατειλημμένων Προσφυγικών της Λ. Αλεξάνδρας αρχίσαμε να κατοικούμε αυτόνομοι καταληψίες από διαφορετικές πολιτικές και πολιτισμικές αφετηρίες, ήδη από τις αρχές του 2000, λίγο δηλαδή μετά αφότου το κράτος εκδίωξε τρομοκρατώντας με απαλλοτρίωση και κατεδάφιση των κτιρίων τους 177 από τους 228 ιδιοκτήτες των διαμερισμάτων των προσφυγικών κατοικιών. Το 2010 οι κάτοικοι των προσφυγικών αποφασίσαμε να συλλογικοποιηθούμε. Ήταν η εποχή που είχε προηγηθεί η εξέγερση του 2008, δεκάδες εγχειρήματα δημιουργούνταν, οι καταλήψεις ως κέντρα αγώνα διαδέχονταν η μία την άλλη και η συλλογικοποίηση έμοιαζε αυτονόητη.

Μαφίες υπενοικίαζαν τα σπίτια, διακινούσαν κι έφτιαχναν ναρκωτικά, λυμαίνονταν τη γειτονιά και οι μπάτσοι μπαινόβγαιναν καθημερινά για να παίρνουν το μερίδιό τους από τα κέρδη. Αυτή, ήταν η αρχική συνθήκη που πυροδότησε την αντίδρασή μας, μαζί με την επικείμενη καταστολή που γνωρίζαμε πολύ καλά ότι θα εξαπέλυε το κράτος προκειμένου να βάλει στο χέρι τα σπίτια και να τα εκμεταλλευτεί, καθώς είναι ένα μεγάλο «φιλέτο» στο κέντρο της πόλης. Καταλάβαμε, ότι για να επιβιώσουμε θα έπρεπε να ενωθούμε και να συλλογικοποιηθούμε. Οραματιστήκαμε μια κοινότητα όπου οι άνθρωποι ζούμε μαζί, τα σπίτια είναι κοινά και δεν ανήκουν σε κάποι@, οι αποφάσεις παίρνονται συλλογικά, τα μέλη αλληλοστηρίζονται και παλεύουμε μαζί σε έναν κοινό δρόμο και αγωνιζόμαστε για τις ζωές μας. Φανταστήκαμε μια αυτόνομη κοινότητα όπου μπορούμε να επιβιώσουμε παράγοντας τροφή και συντηρώντας υλικοτεχνικά τα σπίτια και τη γειτονιά, τα παιδιά μας να αυτομορφώνονται μέσα στην κοινότητα και να μην έχουν ανάγκη ένα σχολείο σαν όλα αυτά εκεί έξω με όλες αυτές τις προβληματικές. Μία κοινότητα όπου δεν υπάρχει βία μεταξύ μας και τα προβλήματά μας να λύνονται με όρους άλλους, όρους που να βασίζονται στη συμπερίληψη, στην οριζοντιότητα, στην αποδοχή. Φανταστήκαμε πολλά και αποφασίσαμε να πραγματοποιήσουμε τα φανταστικά μας σχέδια…

Πώς όμως από τη φαντασία περνάς στην πράξη; «Πώς το φαντασιακό γίνεται ρεαλιστικό»; Οι απαντήσεις δεν είναι εύκολες γιατί χρειάζεται μια αντιπρόταση απέναντι στο ήδη υπάρχον. Η αυτοοργάνωση όμως, με έναν τρόπο φυσικό βρίσκει τον δρόμο της κι έτσι οι απαντήσεις στριφογύριζαν διαρκώς γύρω από τις λέξεις «δομές» και «υποδομές».

Πρώτη σκέψη ήταν το ψωμί. Η τροφή που αντιπροσωπεύει την ανθρωπότητα και όλες τις διαφορές της. Κάθε γωνιά του κόσμου έχει τη δική της μοναδική κουλτούρα και τη δική της μοναδική ιστορία, ακριβώς όπως και το ψωμί. Θα μπορούσαμε κι εμείς να λέγαμε τη δική μας ιστορία φτιάχνοντας το δικό μας ψωμί και καλύπτοντας σε πρώτη φάση τις ανάγκες της κοινότητας κι εν συνεχεία έχοντας ένα έσοδο. Μια δομή φούρνου λοιπόν… Aυτή ήταν και η πρώτη δομή που στήθηκε μέσα στη γειτονιά των Κατειλημμένων Προσφυγικών λίγο μετά και το καταστατικό της οργανωμένης πια συνέλευσης Συ.Κα.Προ. το 2012.

Η δομή φούρνου ξεκίνησε το 2013[1] . Μέσα στο πέρασμα των χρόνων διαπιστώσαμε ότι η διαδικασία του ψωμιού ήταν κάτι πολύ παραπάνω από αυτό που κι εμείς οι ίδιες/@/οι αντιληφθήκαμε αρχικά. Υπάρχει μια δυναμική που κρατάει τη συνοχή στην κοινότητα, φέρνει παλιά και νέα συντρόφι@ σε ζύμωση και σε δύσκολες στιγμές μέσα στην κοινότητα μετά από τις επιχειρήσεις καταστολής, καταφέρνει να δώσει τη δύναμη και την προοπτική που χρειαζόμαστε για να συνεχίζουμε τον αγώνα, καταφέρνει να μας κάνει να αντιστεκόμαστε με κατάφαση όταν η βαρβαρότητα μας πνίγει.

Σήμερα η δομή φούρνου λειτουργεί καθημερινά φτιάχνοντας διαφορετικά είδη ψωμιού κι έχει αυξήσει τα σημεία διανομής εκτός γειτονιάς. Είναι ένα σημείο αναφοράς για την κοινότητα και η διαδικασία με τα ζευγάρια χέρια που πλάθουν ένα κοινό ζυμάρι, εκτός από το πρακτικό κομμάτι, αποκτά κι έναν ισχυρό συμβολισμό για το τι είναι η κοινοτική ζωή και το πως οι άνθρωποι ζυμωνόμαστε στις συλλογικές διαδικασίες.

 Ο φούρνος των Προσφυγικών ονομάζεται Berkin Elvan, εις μνήμη του 15χρονου Κούρδου που τον Ιούνιο του 2013, χτυπήθηκε από δακρυγόνο στο κεφάλι, το οποίο εκτόξευσε εναντίον του αστυνομικός, κατά τη διάρκεια των πολύμηνων διαδηλώσεων που πραγματοποιούνταν στο πάρκο Γκεζί και την πλατεία Ταξίμ της Κωνσταντινούπολης κατά του Ερντογάν. Ο Ελβάν εκείνη τη στιγμή κατευθυνόταν στον φούρνο της γειτονιάς του, προκειμένου να αγοράσει ψωμί.

BAKERY STRUCTURE OF THE COMMUNITY OF SQUATTED PROSFYGIKA

The neighborhood of the Squatted Prosfygika on Alexandras Avenue, we started to inhabit autonomous squats from different political and cultural backgrounds as early as the 2000s, shortly after the state forcibly expelled terrorists by expropriating and demolishing 177 out of 228 apartment owners in the Prosfygika residences. In 2010, the residents of the squatted Prosfygika decided to come together as a collective. This was a time following the 2008 uprising, when numerous projects were being created, squats were succeeding each other as centers of struggle, and collectivization seemed like a natural step.

Mafias were subleasing the houses, trafficking and producing narcotics, defiling the neighborhood, and the police were in and out daily to take their share of the profits. This initial condition triggered our reaction, along with the impending repression we knew the state would unleash to gain control of the houses, as it is prime real estate in the city center. We realized that in order to survive, we needed to unite and collectivize. We envisioned a community where people live together, houses are communal and belong to no one, decisions are made collectively, members support each other, and we fight together on a common path, struggling for our lives.

We imagined an autonomous community where we can sustain ourselves by producing food and maintaining the houses and neighborhood collectively. Our children would self-educate within the community, without needing schools like the ones outside with all their problems. A community where there is no violence among us, and our issues are resolved on different terms, terms based on inclusion, horizontality, and acceptance. We imagined many things and we decided to turn our fantasies into reality.

But how do you turn imagination into reality? How does the fantastic become realistic? The answers are not easy because it requires a counterproposal to the existing system. However, self-organization naturally finds its way, and so the answers constantly revolved around the words “structures” and “infrastructures.”

Our initial thought was about bread. Food that represents humanity and all its differences. Every corner of the world has its unique culture and history, just like bread. We could tell our own story by making our own bread, initially covering the community’s needs and eventually generating income. So, a bakery structure was the first to be established within the squatted Prosfygika neighborhood, shortly after the formation of the organized assembly, “Sy.Ka.Pro.” (Squatted Prosfygika Assembly) in 2012.

The bakery structure started in 2013[1]. Over the years, we realized that the breadmaking process was much more than what we initially perceived. There’s a dynamic that maintains cohesion within the community, brings old and new comrades together in kneading and during difficult times in the community after repression operations. It manages to give us the strength and perspective we need to continue the struggle, making us resist with determination when barbarism threatens to overwhelm us.

Today, the bakery structure operates daily, producing various types of bread and has expanded distribution points beyond the neighborhood. It serves as a reference point for the community, and the process of hands working together to create a common dough, beyond its practical aspect, holds a strong symbolism for what communal life is and how people mold themselves in collective processes.

[1] The bakery of Prosfygika is named Berkin Elvan, in memory of the 15-year-old Kurdish boy who, in June 2013, was hit in the head by a tear gas canister fired by a police officer during the months-long protests taking place in Gezi Park and Taksim Square in Istanbul against Erdogan. Elvan was on his way to the neighborhood bakery to buy bread at that moment.